SU SES ISI        YANGIN  YALITIMI 

      ISI YALITIMI

 

1. ISI YALITIMI NEDİR?

Yapılarda ve tesisatlarda ısı kayıp ve kazançlarının sınırlandırılması için yapılan isleme “ısı yalıtımı” denir. Teknik olarak, ısı yalıtımı, farklı sıcaklıktaki iki ortam arasında ısı geçisini azaltmak için uygulanır.

a. Yoğuşma, Terleme
Sıcaklık düşmesi sonucu havadaki su buharının su haline geçtiği bir sıcaklık derecesi vardır. Yoğuşma sıcaklığı adı verilen bu değer her sıcaklık ve bağıl nem yüzdesine göre değişir. Bağıl nem oranı artarsa, ortam sıcaklığı ile yoğuşma sıcaklığı arasındaki fark azalır. Fark azaldıkça yalıtım kalınlığı artar.
Dış duvarların iç yüzeyinde yoğuşma olmaması için yüzey sıcaklığının yoğuşma noktası üzerinde olması gerekir. Bunun için ya iç mekanı gereğinin çok üzerinde ısıtmak, ya da duvarda ısı yalıtımı yapılarak iç yüzey sıcaklığının artırılması gerekir.



b. Isı geçirgenlik (W/m2 K)
Kalınlığı d(m) olan bir malzemenin paralel iki yüzeyinin sıcaklıkları arasındaki fark 1K=1ºC olduğunda 1 saatte 1 m yüzeyden dik olarak geçen ısı miktarıdır.

c. Isıl Geçirgenlik Direnci (m2 K/W)
Isı geçirgenliğin aritmetik olarak tersidir. R sembolü ile gösterilir. (rezistans)

d. Bağıl Nem
Havadaki mevcut su buharı miktarının o sıcaklıktaki havanın içinde bulunabilecek en yüksek su buharı miktarına oranıdır.

e. Isı İletkenlik Katsayısı (W/mK)
Isı yalıtım malzemesinin birbirine dik 1m mesafedeki, 1m2'lik yüzeyi arasından, sıcaklık farkı 1ºC olduğunda geçen ısı miktarıdır. 


f. Buhar Difüzyon Direnç Katsayısı
Su buharı, sıcaklık ve bağıl nem ile değişen kısmi buhar basıncı, yüksekten aza doğru ilerlerken bir direnç ile karşılaşır. Tüm yapı malzemelerinin 1 m lik yüzeyi, kalınlığına bağlı olarak buhar difüzyonuna direnç gösterir. Bu direncin, havanın buhar difüzyon direncine oranlanmasına buhar difüzyon direnç katsayısı denir. Isı yalıtım malzemelerinde, detaya göre değişmekle birlikte, genellikle buhar difüzyon direnci yüksek olması idealdir.
Bu katsayıya etki eden faktörler :
• Malzemeye bağlı olmayan sıcaklık
• Malzemeye bağlı olan
• Hücre cidar kalınlığı,
• Hücre duvarlarındaki kohezyon
• Kapalı hücre olması
• Küçük hücre olması
• Homojenlik

g. Yoğunluk ( kg / m3 ):
İdeal olan, boyutsal kararlılık ve mekanik dayanım açısından en uygun yoğunlukların kullanılmasıdır. Dolayısıyla malzeme seçimi yapılırken konuda uzman kişilere danışılmalıdır.

h. Yangın Sınıfı (DIN 4102, BS476,TS EN 13501):
DIN 4102, BS 476 ve TS EN 13501 standartları kullanılmaktadır. 

i. Sıcaklık Dayanımı (ºC):
Malzemenin uygulandığı yerde maruz kalacağı sıcaklık önceden belirlenmeli ve bu sıcaklığa uygun malzeme seçilmelidir.

j. Mekanik Dayanım (kPa):
Isı yalıtım malzemelerinin mekanik dayanımları genellikle, malzemede %10 deformasyon oluşturan basma gerilmesi değeri olarak kabul edilir.

k. Su Emme:
Isı yalıtım malzemelerinde su emme oranlarının sıfır veya sıfıra yakın olması idealdir.

l. Boyutsal Kararlılık:
Malzemelerin sıcaklık veya basınçla şekil değiştirmeleri çok az olmalıdır.

Aynı zamanda tesisatlarda yapılan ısı yalıtımı, tesisatları korozyondan koruyarak ömrünü uzatacaktır.
Isı yalıtımı yapılan yeni binalarda ısınma için daha az enerji gerekeceginden, kazan büyüklügü, radyatör sayısı ve kalorifer tesisatının diger ekipmanları daha az kullanılır. Radyatör sayısının ve dilimlerinin azalması, odaların kullanım alanını da artıracaktır.


1. 1.Dıştan Isı Yalıtımı ( Mantolama )
1. 2. İçten Isı Yalıtımı
2. Isı Köprülerinde Isı Yalıtımı
3. Döşemelerde Isı Yalıtımı
4. Çatılarda Isı Yalıtımı

5.Mekanik Tesisatlarda Isı Yalıtımı

 

 

2. ISI YALITIMININ AVANTAJLARI

2.1. Isı Yalıtımı Enerji Tüketimini Azaltır

Dört mevsimi yasayan ülkemizde, ısıtmanın yanı sıra sogutma ihtiyacı da gün geçtikçe artıyor. Konutlarda; kaybedilen veya kazanılan enerjinin büyüklügü, ısıtma veya sogutma amacı ile tüketilen enerji miktarını belirlediginden, enerji tasarrufu saglamak için yasadıgımız alanın ısı kaybı/kazancını azaltmak gerekir. Yapı bilesenleri üzerinden geçen ısıl enerji miktarını sınırlandırmak; bina kabugunda ısı yalıtımı yapılması, yalıtımlı dograma ve camların kullanımı ile mümkündür. Hesaplamalar, etkin bir ısı yalıtımı ile yapılarda ortalama yüzde 50 enerji tasarruf edilebilecegini ortaya koyuyor.

2.2. Isı Yalıtımı Çevrenin Korunmasına Katkı Sağlar

Dünyanın enerji ihtiyacının yüzde 60’ından fazlasının elde edildigi fosil yakıtlar küresel ısınmaya neden oluyor. Enerji ihtiyaçlarının artması ve verimli enerji kullanılmaması sonucunda; hava kirliligi artıyor. Hava kirliligindeki bu artıs kendisini küresel ısınma ve iklim degisikligiyle gösteriyor. Küresel ısınma tehdidi ve hava kirliligini azaltmak; günümüzün en önemli konularının basında geliyor.

Kıs mevsiminde ısı kayıplarının, yaz mevsiminde ise ısı kazançlarının azaltılması ile elde edilecek yakıt tasarrufu, beraberinde atmosfere atılan sera gazlarında da bir düsüs saglayacaktır.

Enerjinin etkin kullanımını saglayacak ısı yalıtımı önlemleri, fosil yakıt tüketimini azaltarak, küresel ısınmaya yol açan sera gazı emisyonlarının azalmasında önemli bir rol oynayacaktır. Yanı sıra ısı yalıtımı, yaz aylarında sogutma için kullanılan ve ozon tabakasına zarar veren sogutucu gazlara duyulan ihtiyacı da azaltacaktır. Azalan enerji gereksinimi; elektrik ihtiyacını, dolayısıyla elektrik üretimini ve üretimde kullanılan fosil yakıt miktarını; böylelikle de gaz

2.3. Isı Yalıtımı Isıl Konfor Sağlar

Kapalı ortamlardaki ısıl kosullar, o ortamda yasayan insanların konforunu ve saglıgını dogrudan ilgilendirir. İnsanların çalısma verimlerini büyük ölçüde bulundukları ortamın sıcaklıgı belirler. Çalısma ortamının ısıl kosulları, insanların bedensel ve zihinsel üretim hızını dogrudan etkiler. Çok soguk ya da çok sıcak ortamların çalısma verimini düsürdügü belirlenmistir.

Bunları engellemek için yapılarda ısıl konforu saglamak gerekir. Isıl konforu saglamak için ortam sıcaklıgı ile duvar iç yüzey sıcaklıgı arasındaki sıcaklık farkı düsürülmelidir. Bu fark ne kadar yüksek olursa konfor da o kadar düsük olacaktır. Konforlu bir mekân için bu farkın en fazla 3°C olması gerekir. İç yüzey sıcaklıklarının düsük olması durumunda, ısının ortam içinde soguk yüzeylere dogru hareketi, istenmeyen hava akımları olusturur. Bu hava akımları da konforu azaltarak hastalıklara neden olur.

İç yüzey sıcaklıkları ile ortam sıcakları arasındaki farkı azaltmak için ısı yalıtımı gerekir. Isı yalıtımı ile mekânın her noktasında homojen bir sıcaklık saglanır ve hava akımları engellenir. Bu da hem konforlu hem de saglıklı bir ortam saglar.

 

2.4. Isı Yalıtımı Sağlıklı Yaşam Sunar

Isı yalıtımsız mekânlarda, olusan nemin hastalıklarla iliskisi bilinmektedir. Nemli ortamlar, mikroorganizmaların üremesi için uygun kosulları yaratır. Bu da ortamdaki havanın solunum yolları için zararlı hale gelmesine yol açar. Nemli ortamlar ve bu ortamlardaki küf olusumu, özellikle küçük çocukların astım hastalıgına yakalanma riskini büyük ölçüde artırır. Standartlara uygun olarak yapılmıs ısı yalıtımı, tüm bu sorunların olusmasını önler.

2.5. Isı Yalıtımı İlk Yatırım ve İşletme Maliyetlerini Azaltır

 

KULLANIM ALANINA GÖRE ISI YALITIM MALZEMELERİ

I. Duvar (dolgu duvar, kolon kiris), döseme, çatı uygulamaları:

• Camyünü [TS 901 / TS 901-1 EN 13162]

• Tasyünü, [TS 901/ TS 901-1 EN 13162]

• Genlestirilmis polistiren (EPS) [TS 7316 EN 13163]

• Ekstrüde polistiren (XPS) [TS 11989 EN 13164]

• Poliüretan (PUR) [TS EN 13165]

• Fenol köpügü [TS EN 13166]

• Cam köpügü [TS EN 13167]

• Ahsap yünü levhalar [TS EN 13168]

• Genlestirilmis perlit (EPB) [TS EN 13169]

• Genlestirilmis mantar(ICB) [TS EN 13170]

• Ahsap lifli levhalar [TS EN 13171]

II. Yalıtım Camı Üniteleri:

• Standart yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279]

• Özel ısı kontrol kaplamalı yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279; TS EN 1096]

• Özel ısı ve günes kontrol kaplamalı yalıtım camı üniteleri [TS 3539; EN 1279; TS EN 1096]

III. Teknik (Endüstriyel) Yalıtım:

Camyünü, [TS 7232, prEN 14303]
Tasyünü, [TS 7232, prEN 14303]
Elastomerik kauçuk (FEF) [prEN 14304]
Cam köpüğü (CG) [prEN 14305]
Kalsiyum silikat (CS) [prEN 14306]
Ekstrüde polistiren (XPS) [prEN 14307]
Poliüretan (PUR / PIR) [prEN 14308]
Genlestirilmis polistiren (EPS) [prEN 14309]
Polietilen köpük (PEF) [prEN 14313]
Fenolik köpük (PF) [prEN 14314]

​

     

​

      YALITIM TERİMLERi SÖZLÜĞÜ

A- B- C- Ç- D- E- F- G- H- I- İ- J- K- L- M- N- O- Ö- P- R- S- Ş- T- U- Ü- V- Y- Z

-A-
APP : Açılımı Ataktik Poli Propilen olan ve polipropilen üretiminde yan ürün olarak çıkan bir çeşit polimer. Plastomerik bitüm üretiminde hammadde olarak kullanılır.

Astar (primer): Zemini temizleyerek daha iyi bir yapışma sağlamak amacıyla su yalıtımı yapılmadan önce su yalıtım örtüsünün uygulanacağı yere sürülen, su veya solvent bazlı sıvı malzeme.

Ayırıcı tabaka : Su yalıtım örtülerini üzerlerine konduğunda kendilerinden farklı ısıl uzama değerlerine sahip malzemelerin vereceği zararlardan korumak için araya serbest şekilde yayılan tabaka. 

başa dön

 

-B-
Bitüm (bitumen): Ham petrolun doğal çökmesiyle veya rafinerilerde damıtılması yolu ile elde edilen hidrokarbon bileşimli rengi koyu kahverengi ile siyah arası değişen katı, yarı katı veya sıvı hallerde bulunabilen bir maddedir. Genelde penetrasyon değerine göre sınıflandırılır. 

Boyut kararlılığı (dimensional stability): Ürün boyutlarının sıcak soğuk farklılıklarına karşı ilk boyutuna göre uzama veya kısalma oranını belirler. Üründe kullanılan taşıyıcı tipi ve kalitesi ile alakalıdır. 

Bindirmeli ek yeri : Birbirinin peşi sıra (boyuna) ve yan yana (enine) konmuş su yalıtım örtülerinin su geçirimsiz bir katman oluşturması için birbirlerini üstüne bindirilerek yapıştırıldıkları kısım. Boyuna bindirmeler 15 cm, enine bindirmeler 10 cm olmalıdır.

​

Buhar kesici : Su buharının TS 825 standardı uyarınca hesaplanan ve izin verilen miktarda geçmesine olanak sağlayan tabaka.

Buhar dengeleyici : Isı yalıtım katmanı içindeki su buharının yoğunlaşması ile ortaya çıkan suyun, kururken buharlaşması sürecinde oluşacak basıncı çatı geneline yaymak için şeritsel veya noktasal yapıştırma metodu ile ısı yalıtımı üzerine yapıştırılan ilk kat su yalıtım örtüsü.

​

    Bağıl Nem:Havadaki su buharı kısmi basıncının, aynı sıcaklıkta doymuş havadaki su buharı kısmi basıncına oranıdır. 

 

   Buhar Basıncı:Su buharının nemli hava içindeki kısmi basıncıdır. Nemli hava, su buharı ve kuru havadan oluşur. Dalton yasasına göre P, toplam basıncı, Pb su buharının kısmi basıncı Ph kuru hava basıncını ve Pd aynı sıcaklıktaki doyma basıncını gösterir.

 

    Buhar Kesici:Yapı elemanı içinde yayılan su buharını kesen aşırı yoğun malzeme tabakalarıdır. Su buharını tamamen kesmek imkansızdır, su buharını yapı elemanlarının sıcak bölgelerinde durdurmak gerekir.

​

 

-C-
   Cam tülü (fibrocam) (fiberglass felt): Rastgele yönlendirilmiş ve eşit dağıtılmış cam liflerinin kimyasal bağlayıcı ile birleştirilmesinden oluşan düz örtü. Takviyeli veya takviyesiz olabilir.
 

 

-Ç-

     Çiğ Noktası: Havanın verilen bir nem oranı için yoğuşmaya veya doyma sıcaklığı, çiğ noktası olarak adlandırılır. Doymuş havada sıcaklık, çiğ noktasının altına düştüğü zaman yoğuşma meydana gelir. Çiğ noktası sıcaklığı, su buharının yoğuşmaya başladığı noktadır. 

​

-D-
    Düşük sıcaklıkta esneklik (flexibility at low temperature): (Bkz. Soğukta bükülme değeri)

​

    Difüzyon Direnci:Kuru malzemelerde sıcaklığa bağlı olmayan bir madde sabitesi olup, belli bir nem değeri olan malzemelerde nem köprüsünün etkisini taşır.

​
 

-E-
     Elastomerik bitüm : Termo-plastik kauçuklar ile modifiye edilen bitüm. 

Eğimli çatı : Eğimi % 5'ten büyük olan çatı. 

-I-

Isı İletim Direnci:L kalınlığındaki bir cismin iki yüzü arasındaki sıcaklık farkı 1 oC olduğu zaman yüzeyin ısı geçişine karşı gösterdiği dirençtir. Birim m² K/W olarak verilir. 

​

 Isı İletim Katsayısı:Isı iletim katsayısı birim kalınlıkta sıcaklık artışı için iletilen ısı transfer hızıdır ve yalıtım malzemelerinin özelliklerine göre değerleri değişmektedir. Isı iletim katsayısı k harfi ile gösterilir. Ve birimi W/mK dir. 

 

Isıl Geçirgenlik:Bir yapı bileşeninin birbirine paralel yüzeyleri arasındaki sıcaklık farkı 1 oC olduğu zaman, birim zamanda, birim kalınlıkta ve birim alanda, yüzeylere dik yönden gelen ısı miktarıdır ve birimi W/m² K dir.

 

Isıl Geçirgenlik Direnci:Isıl geçirgenliğin matematiksel tersidir. L kalınlığındaki bir cismin iki yüzü arasındaki sıcaklık farkı 1 oC olduğu zaman, birim yüzeyin ısı geçişine karşı gösterdiği dirençtir ve birimi m² K/W dir.

 

Isınım Sabiti:Bir yüzeyden yayılan ışınımın mutlak sıcaklığın 4. kuvvetine oranıdır. 

​

-İ-

 İzafi Difüzyon Direnci:     p = S. µ.N ile verilir.

 

-K-
Karton (Kağıt) : Selülozun (kağıt hamuru) sıkıştırılması ile elde edilen bir çeşit kalın kağıt. 

​

Kısmi Difüzyon Direnci:Malzeme kalınlığı S ile difüzyon direncinin, çarpımı olarak verilir. r = S.µ

​

-M-
Mineral kaplamalar (mineral surfacing): Gri tonlarında olan küçük yaprakcıklar şeklinde kırılabilen doğal arduaz taşı veya küçük yuvarlak parçacıklar şeklinde kırılan siyah renkli doğal bazalt taşı. Özel boyama yöntemleri ile istenilen renge boyanabilmektedirler. Su yalıtım örtüsünü güneşin zararlı ışınlarından korumak ve dekoratif amaçlar için su yalıtım örtüsünün üzerine lamine edilir. 

Modifiye bitüm (modified bitumen): Plastomerik veya elastomerik polimerler ilave edilerek özellikleri değiştirilen bitüm.
 

 

-N-
Noktasal yapıştırma : Su yalıtım örtüsünün serbest serilmiş perforeli cam tülü örtü üzerine yapıştırılması. 

 

-O-
Okside bitüm (oxidized bitumen): Bitümün özel kulelerde ısıtılarak ve içinden hava geçirilerek özelliklerinin değiştirilmesi sonucu elde edilen bitüm.

 

-P-
Pah : Eğri olarak kesilmiş kenar. Keskin bir şekilde birleşen düşey ve yatay yapı elemanları üzerine yapıştırılacak su yalıtım örtüsünün bükülmesinin yumuşak olmasını sağlamak için bu şekildeki birleşim yerlerine 8 cm x 8 cm genişliğinde ve 45 °C eğimli pah yapılmalıdır. (örneğin çatı zemini ile parapet birleşim yerleri) 

Plastomerik bitüm : Poliolefin bileşikleri ile modifiye edilen bitüm. 

Poliester keçe (polyester felt): Sonsuz poliester ipliklerinin iğneleme ve kimyasal bağlayıcılarla birleştirilmesinden oluşan dokusuz düz örtü. 

Polipropilen kumaş (jüt) : Polipropilen şeritlerin enine ve boyuna dokunmasıyla elde edilen kumaş.
 

 

-S-
Su yalıtımı (waterproofing): Yapıların, her yönden gelebilecek suya veya neme karşı korunmaları için, yapı kabuğunun yüzeyinde yapılan işlemler.

Su yalıtım örtüsü (membran) (waterproofing sheet): Su yalıtımını gerçekleştirmek için kullanılan genelde rulo şeklinde olan esnek malzeme.

Soğukta bükülme değeri (cold flexibility) : Özel deney şartları altında su yalıtım örtüsünün esnekliğini gösterir. (Gerçek uygulama şartları altında ürün performansını belirlemek için kullanılmaz. Benzer özellikteki ve kalınlıktaki ürünlerin karşılaştırılması için kullanılır.) 

Süzme katmanı : Katmanlar arası toz geçişini engelleyen tabaka. 

SBS : Açılımı Stiren Butadien Stiren olan kauçuk özellikli bir çeşit polimer. Elastomerik bitüm üretiminde hammadde olarak kullanılır.
 

-Ş-
Şerit halinde yapıştırma : Su yalıtım örtüsünün örtü eni boyunca 5 – 10 cm'lik bir yapıştırılmış bir yapıştırılmamış şeritler halinde alttaki tabakaya yapıştırılması. 
 

 

-T-
Taşıyıcı (carrier, reinforcement): Mekanik dayanım sağlamak için su yalıtım örtülerinin içine veya üzerine konulan örtü.

 

Teras çatı : Eğimi %5 veya daha düşük olan çatı. Düzgün su drenajı sağlayabilmek için %2'den düşük eğim tavsiye edilmez.

 

Tam yapıştırma : Su yalıtım örtüsünün tüm yüzeyinin arada yapışmamış kısım bırakılmadan bir alttaki tabakaya yapıştırılması 

​

Terleme:Terleme çiğ noktası sıcaklığı ile ilgili olup, yapı elemanlarının yüzünde su buharının yoğuşması sonucu su haline dönüşmesidir. 

​

Toplam Isı Transfer Katsayısı:Hem taşınım hem de iletim dirençleri dikkate alınarak birim yüzeyden sıcaklık artışına gelen ısı miktarı olarak ifade edilir. Göz önüne alınan konstrüksiyonun toplam kalınlığı arasındaki ısı geçirgenliği bir ölçümüdür. Birimi W/m² K dir.

​

 -Y-

Yoğuşma:Yapı elemanlarının iç tarafında meydana gelen  ilk oluşumda göz ile fark edilmeyen su birikimidir. Bu su birikimi eğer zamanla kurumuyorsa dışarı atılması gerekir. Yapı elemanlarının korunması için yoğuşma belli bir sınırı geçmemelidir.

​

​